Ukraińskie filmy, które warto obejrzeć — top najlepszych filmów.

Ukraińskie kino ciągle się rozwija, szczególnie w ostatnich latach. Ogólnie ukraińskie filmy, które warto obejrzeć, pojawiają się dość często na ekranach. W ostatnich latach zmieniły się topowe tematy, które można zobaczyć w filmach. To pokazowe, ponieważ właśnie tematy odzwierciedlają, co obecnie naprawdę niepokoi Ukraińców. 

W ogóle, ukraińskie kino jest ciekawe i unikalne. Jest dość nietypowe dla świata ogólnie, a przez to staje się topowe nawet za granicą. Wiele ukraińców kręci również seriale. 

Top ukraińskich filmów, które warto zobaczyć

Jeszcze niedawno ukraińskie kino kojarzyło się głównie z czarno-białymi filmami czasów radzieckich lub niskobudżetowymi produkcjami, które pokazywano tylko na krajowych festiwalach. Jednak w ciągu ostatniej dekady ukraińska branża filmowa przeżyła prawdziwe odrodzenie. Nowi utalentowani reżyserzy, scenarzyści, aktorzy i operatorzy weszli na światową arenę, a filmy nakręcone na Ukrainie zyskują uznanie na międzynarodowych festiwalach, w tym w Cannes, Berlinie, Wenecji i Toronto.

Te filmy — to nie tylko rozrywka. To lustro naszej kultury, historii i procesów społecznych. Ukraińskie kino dzisiaj — to głębokość, emocje, szczerość, eksperyment i tożsamość narodowa. Mówi językiem, który jest dla nas zrozumiały, ponieważ chodzi o nas samych.

Ukraiński kinematograf jest wieloaspektowy — od psychologicznej dramy po eksperyment artystyczny, od dokumentu po wzruszającą komedię. 

Cienie zapomnianych przodków (1965)

Reżyserem filmu jest Serhij Paradżanow. 

To jeden z najważniejszych filmów nie tylko ukraińskiego, ale i światowego kina. Stworzony na podstawie powieści Mychajła Kociubińskiego, otworzył dla widza bogactwo kultury Hucułów, obrzędów, muzyki i przyrody Karpat.

Film zachwyca symboliką, wyrazistością obrazu i niezwykłą jak na tamte czasy pracą operatorską. «Cienie zapomnianych przodków» — to nie tylko historia miłości Iwana i Mariczki. To epicka poemat o życiu i śmierci, o duszy, która żyje w tradycjach narodu.

Ten film był zabroniony w ZSRR, ale jego pokazy odbywały się w podziemiu. Dziś, po dziesiątkach lat, wciąż pozostaje niezwykle aktualny, emocjonalny i głęboki.

Plemienie (2014)

Bardziej nowy film, który został nakręcony przez Mirosława Słaboszpyckiego. 

Film, który wstrząsnął i jednocześnie podbił świat. «Plemienie» — to unikalny eksperyment: cały film nakręcony jest bez ani jednego słowa — bohaterowie komunikują się w języku migowym bez tłumaczenia, a widz zanurza się w świat szkoły-wniosków dla głuchych.

Pomimo braku dialogów fabuła rozwija się w bardzo napięty sposób: przemoc, miłość, młodzieńcza brutalność, przetrwanie — wszystko to przedstawione jest z najwyższą szczerością.

Film zdobył liczne nagrody, w tym trzy nagrody na Festiwalu Filmowym w Cannes. «Plemienie» — to nie jest łatwy film do obejrzenia, ale zostawia silne wrażenie. To przykład tego, jak ukraińskie kino może być odważne i głęboko psychologiczne.

Atlantyda (2019)

Bardziej nowy film, którego reżyserem jest Walentyn Wasjanowicz. 

Ten film — to antyutopia o Ukrainie 2025 roku po wygranej, ale wyczerpującej wojnie z Rosją. W centrum fabuły — były żołnierz, który próbuje odnaleźć siebie w życiu w pokoju, pracując przy utylizacji ciał zmarłych. Po spotkaniu z wolontariuszką zaczyna przemyśleć swoje życie.

Cechą filmu — jest jego styl. Wasjanowicz kręci długimi statycznymi ujęciami, często z amatorskimi aktorami, tworząc atmosferę rzeczywistości i powojennej degradacji.

«Atlantyda» zdobyła Grand Prix na Festiwalu Filmowym w Wenecji w sekcji «Horyzonty». To głęboki i bolesny film, który współbrzmi z nowoczesną rzeczywistością, szczególnie po pełnoskalowej inwazji w 2022 roku.

Moje myśli ciche (2019)

Reżyserem tego filmu jest Antonio Łukicz. 

Ta tragikomedii stała się prawdziwym odkryciem dla ukraińskiego widza. Opowiada historię dźwiękowca Wadima, który marzy o wyjeździe z Ukrainy, ale zmuszony jest wyruszyć na ekspedycję do Zakarpacia, aby nagrać głosy zwierząt. Towarzyszy mu mama — i to właśnie w tym duecie kryje się siła filmu.

«Moje myśli ciche» — to delikatna, zabawna, czasem wzruszająca historia o relacjach rodzinnych, poszukiwaniu siebie oraz wewnętrznym konflikcie pokoleń. Z bardzo żywym dialogiem, niespiesznym tempem i ciepłymi kadrami z ukraińskiej przyrody — film tworzy lekki, ale emocjonalny nastrój.

Pokazuje, że ukraińskie kino może być lekkie, ludzkie i bardzo bliskie sercu. To film, który chce się oglądać ponownie.

Cena prawdy (2019)

Reżyserką tego filmu była Agnieszka Holland. 

Jeden z najważniejszych filmów o Holodomorze. To historia brytyjskiego dziennikarza Garetha Jonesa, który przyjechał do ZSRR w 1933 roku, aby zbadać, co tak naprawdę dzieje się na Ukrainie. Na własne oczy widzi grozę sztucznego głodu, ale świat nie chce słyszeć prawdy.

Film został nakręcony w koprodukcji z Polską, Wielką Brytanią i Ukrainą. Pokazuje ważną historyczną prawdę, którą przez długi czas milczano. I choć fabuła oparta jest na prawdziwych wydarzeniach, «Cena prawdy» przedstawiana jest jako napięty thriller z politycznym podtekstem.

To film o odwadze, etyce dziennikarskiej, wartości słowa — i o cenie, którą trzeba płacić za prawdę. Jest ciężki, ale obowiązkowy do obejrzenia dla każdego Ukraińca.

20 dni w Mariupolu (2023)

Ukraińskie kino — to nie tylko rozrywka. To przestrzeń, gdzie możemy zobaczyć siebie, swoje radości i smutki, usłyszeć ojczysty język, poczuć głębię kultury i bólu narodu. Jest różnorodne — czasem ciężkie, czasem lekkie, ale zawsze szczere.

Filmy z tej listy — dowód na to, że Ukraina potrafi tworzyć dobre, głębokie, nowoczesne kino, które nie jest wstyd pokazać światu. I najważniejsze — które warto oglądać samemu.

Już w czasie wojny na ekranach pojawił się film, którego reżyserem był Mstysław Czernow. 

Ten dokument stał się pierwszym ukraińskim laureatem nagrody «Oscara» w kategorii «Najlepszy pełnometrażowy film dokumentalny». Film jest świadectwem horrorów, które przeżyli mieszkańcy Mariupola podczas oblężenia miasta przez wojska rosyjskie w 2022 roku. Reżyser Mstysław Czernow, razem z operatorem Jewhenem Małolietką, pozostali w mieście, aby zarejestrować realia wojny: zniszczone budynki, ranne dzieci, masowe groby. Film nie tylko dokumentuje wydarzenia, ale także przekazuje emocjonalny stan ludzi, którzy znaleźli się w epicentrum tragedii. «20 dni w Mariupolu» — to potężne przypomnienie o cenie, jaką Ukraina płaci za swoją wolność.

Złapać Kaja Dasza (2020, serial)

Reżyserką tego potężnego i głębokiego serialu jest Natalka Worożbyt — znana ukraińska dramatopisarka i scenarzystka, która potrafiła tchnąć nowoczesne życie w klasyczną historię. «Złapać Kaja Dasza» jest współczesną adaptacją kultowej powieści Iwana Nechuja-Lewycckiego «Rodzina Kaja Dasza», która w ukraińskiej literaturze od dawna stała się symbolem rodzinnych problemów i skomplikowanych relacji międzyludzkich. Jednak wydarzenia przeniesione są nie do XIX wieku, ale do okresu od 2005 do 2014 roku — bardzo trudny czas dla Ukrainy, co pozwala widzom dostrzec, jak wieczne problemy konfliktów rodzinnych i nieporozumień nabierają nowych barw w nowoczesnym kontekście.

Fabuła serialu mistrzowsko i jednocześnie bardzo delikatnie pokazuje konflikty między pokoleniami, różne spojrzenia na życie, kwestie zmian społecznych i politycznych, które nieuchronnie wpływają na codzienne życie zwykłej ukraińskiej rodziny. Tutaj ukazane są najróżniejsze emocje: od miłości i ciepła po rozczarowanie, urazy i kłótnie, które często pojawiają się nawet między najbliższymi ludźmi. Serial pokazuje, jak skomplikowane mogą być ludzkie relacje, gdy w rodzinie splatają się osobiste ambicje, stare tradycje i nowe realia.

«Złapać Kaja Dasza» zdobył liczne pozytywne recenzje za swój głęboki, dobrze napisany scenariusz oraz za realistyczność gry aktorskiej, w której każda postać wydaje się żywą, prawdziwą osobą z jej wadami i zaletami. Ważne jest, że serial dotyka bardzo aktualnych tematów — zaczynając od trudnych problemów emigracji, trudności gospodarczych, niestabilności politycznej, a kończąc na relacjach interpersonalnych, które zawsze pozostają w centrum uwagi.

Ta historia inspiruje do przemyślenia wartości rodziny, znaczenia zrozumienia i tolerancji, a także o tym, że nawet w najtrudniejszych momentach życia nie warto tracić ludzkiego charakteru i poczucia humoru. Serial tworzy atmosferę, w której chce się zagłębić i przeżyć razem z bohaterami ich radości i smutki, a przede wszystkim zrozumieć, że prawdziwa rodzina — to wsparcie, nawet jeśli nie jest idealna.

Dowbusz (2023)

Reżyser Ołeś Sanin w 2023 roku nakręcił kolejny unikalny film. 

«Dowbusz» — to monumentalna historyczna drama, która opowiada o życiu legendarnych rzeźników karpackich Oleksego Dowbusza. Wydarzenia rozgrywają się na początku XVIII wieku, kiedy Huculi walczyli przeciwko uciskowi polskiej szlachty. Film zachwyca swoją wizualną urodą, autentycznością kostiumów oraz głębokim zanurzeniem w atmosferę tamtego czasu. Zdjęcia odbywały się w Karpatach, co dodało filmowi szczególnej autentyczności. «Dowbusz» stał się jednym z najdroższych ukraińskich filmów, ale spełnił oczekiwania widzów i krytyków.

Cyberbory (2017)

Reżyserem tego potężnego filmu jest Ahtem Seitablaev — znany ukraiński aktor i reżyser, który włożył w film duszę i głębokie zrozumienie wydarzeń. «Cyberbory» — to nie tylko dramat wojenny, ale prawdziwa emocjonalna saga, która ujawnia jeden z najważniejszych i tragicznych epizodów współczesnej historii Ukrainy — obrony Donieckiego Lotniska w 2014 roku. Tam ukraińscy żołnierze, mimo nieprzerwanych ataków wroga i niewiarygodnych trudności, potrafili wytrzymać i pokazać przykład niezłomnej woli i bohaterstwa.

Film oparty jest na prawdziwych wydarzeniach i opowiada o życiu i walce żołnierzy, których ludzie nazwali «cyberborami» za ich nadludzką wytrzymałość i odporność. Obraz nie pomija żadnych szczegółów: od brutalnych walk po ludzkie losy, lęki i nadzieje, które towarzyszyły obrońcom lotniska. Tutaj nie ma miejsca na patos — tylko prawdziwe emocje, szczere relacje między braćmi i wysoka cena wolności.

Oprócz dramatycznej fabuły «Cyberbory» stały się ważnym zjawiskiem kulturowym, które pomogło Ukraińcom lepiej zrozumieć skalę wojny na Donbasie, a światu ocenić siłę ukraińskiego ducha. Film zdobył liczne nagrody na krajowych i międzynarodowych festiwalach filmowych oraz otrzymał pozytywne recenzje krytyków i widzów. Dla wielu ten film stał się nie tylko kinem, ale symbolem pamięci o tych, którzy się nie złamali i bronili kraju za cenę własnego życia.

Czarny wron (2019)

W 2019 roku reżyser Taras Tkaczenko przedstawił widzom kolejny znaczący film, który zdołał głęboko zanurzyć się w skomplikowane wydarzenia historyczne Ukrainy — film «Czarny wron». To ekranizacja powieści o tym samym tytule znanego ukraińskiego pisarza Wasyla Szkliara, który potrafił oddać ducha i atmosferę czasów walki o niezależność Ukrainy w latach 20. XX wieku. Film otwiera przed widzem mało znane, ale niezwykle ważne strony historii, odkrywając tragiczną i jednocześnie heroiczną walkę ukraińskich powstańców.

Głównym bohaterem jest ataman, znany pod pseudonimem «Czarny Wron», który prowadzi grupę odważnych ludzi, którzy prowadzą nierówną wojnę przeciwko radzieckiej władzy, która próbuje zniszczyć narodowe aspiracje narodu ukraińskiego. Film pokazuje nie tylko działania wojenne, ale także głęboko zanurza się w moralne wybory, z którymi zmagają się powstańcy. Pytania honoru, oddania i poświęcenia mieszają się tutaj z bólem strat i nadzieją na świetlaną przyszłość.

«Czarny wron» odznacza się wieloaspektowością i głębokością swojego narracji. Reżyser mistrzowsko odtworzył atmosferę tamtych czasów, oddając poprzez szczegóły kostiumów, krajobrazów i codzienności autentyczność epoki. Film stał się ważnym wkładem w popularyzację ukraińskiej historii, otwierając przed szeroką publicznością strony, które wcześniej pozostawały poza uwagą. Ten film — to nie tylko o walce o państwowość, ale także o sile ducha, o niezłomności i dążeniu do wolności, które żyją w każdym Ukraińcu.